Przedstawiciele samorządów zabrali głos w sprawie nowego, unijnego budżetu. Dyskusja na ten temat odbyła się w Brukseli, a okazją była kolejna sesja plenarna Europejskiego Komitetu Regionów z udziałem Marszałka Województwa Podkarpackiego Władysława Ortyla.
Wśród tematów obrad znalazła się m.in. debata na temat kolejnego wieloletniego budżetu UE (2021-2027) z udziałem unijnego komisarza ds. budżetu i zasobów ludzkich, zwiększenia innowacyjności europejskich regionów, przegląd unijnego mechanizmu ochrony ludności, śródokresowy przegląd strategii leśnej UE oraz, szczególnie ważna z polskiego punktu widzenia, opinia dot. wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego. Marszałek Ortyl zgłaszał szereg poprawek do tej ostatniej już na etapie prac komisji środowiskowej, a także bezpośrednio przed głosowaniem. Dzięki tym wysiłkom, oraz skutecznej współpracy z innymi samorządowcami, w opinii znalazł się zapis dot. gazociągu Nord Stream 2 i zagrożenia jakie niesie dla bezpieczeństwa energetycznego całej Wspólnoty dalsze uzależnianie się od surowca płynącego z jednego źródła, dodatkowo pomijając kraje tranzytowe w Europie Środkowo-Wschodniej.
Drugi dzień obrad poprzedziło wspólne spotkanie międzyregionalnej grupy „Karpaty” Europejskiego Komitetu Regionów oraz Grupy Regionów Słabiej Rozwiniętych, przy współpracy z Domem Polski Wschodniej w Brukseli. Była to okazja by rozmawiać o znaczeniu strategii makroregionalnych z perspektywy regionów. Zdaniem marszałka Ortyla oraz m.in. polskiego rządu, taka strategia jest potrzebna obszarowi Karpat dla zapewnienia zrównoważonego rozwoju tego makroregionu. O tym, że obejmowanie strategicznym podejściem terytoriów o podobnej charakterystyce, świadczą skoordynowane działania w Polsce Wschodniej.
Program Operacyjny Polska Wschodnia, którego wdrażanie z powodzeniem rozpoczęło się w poprzedniej perspektywie finansowej, jest istotnym elementem pobudzania możliwości rozwojowych aż 5 województw i powinien być kontynuowany z uwzględnieniem pewnych modyfikacji związanych np. z poziomem interwencji, który mógłby obejmować obszary także spoza Polski Wschodniej – powiedział Władysław Ortyl. - Dotychczasowe doświadczenia strategii alpejskiej i bałtyckiej pokazują, że strategie makroregionalne są platformami współpracy przynoszącymi regionom wymierne korzyści. Apelujemy do rządów państw członkowskich UE i Komisji Europejskiej o ujęcie w nowej perspektywie finansowej UE strategii makroregionalnej dla regionu Karpat, która pozwoli na efektywny rozwój terytorialny ściany wschodniej Unii – dodał Marszałek Województwa Podkarpackiego.
W debacie głos zabrał także Jan Olbrycht sprawozdawca ds. budżetowych Europarlamentu, który negocjował rewizję obecnej perspektywy finansowej (2014–2020), a aktualnie pracuje nad kształtem budżetu po roku 2020. W swym wystąpieniu podkreślił, że debata na temat wieloletnich ram finansowych jest w gruncie rzeczy debatą o przyszłym kształcie Unii Europejskiej i jej polityk.
W związku z tym, że Komisja Europejska dopiero pod koniec maja przedstawi pakiet rozporządzeń sektorowych w tej chwili trudno jednoznacznie stwierdzić jakie będą decyzje związane z działaniami ponadnarodowymi, z przyszłym programem INTERREG oraz tym, czy Polityka Spójności będzie głównie nastawiona na wyrównywanie dysproporcji, czy będzie nastawiona na działania o charakterze inwestycyjnym, co jest kluczowe dla regionów Polski Wschodniej – powiedział Poseł Parlamentu Europejskiego. – Oczywiście już dziś wiadomo, że środki na przyszłą Politykę Spójności będą mniejsze, ale to dopiero początek rozmów na ten temat i należy spodziewać się, że silniejsze państwa członkowskie będą chciały znaczących cięć. Stąd wymagana jest bardzo aktywna postawa zarówno Komisji Europejskiej, jak i państw członkowskich takich jak Polska w toczącej się debacie na ten temat.
Renata Calak, Wicedyrektor Departamentu Strategii i Rozwoju Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju przedstawiła kolejno stanowisko polskiego rządu w sprawie strategii makroregionalnej dla regionu karpackiego. W zamierzeniu ma to być dokument wzmacniający dotychczasowe formy współpracy na obszarze Karpat, gdzie istnieje co prawda wiele form współdziałania, jednak nie obejmują one wszystkich państw lub mają selektywny charakter tematyczny.
Proponowany cel główny Strategii Karpackiej to wzmocnienie konkurencyjności i atrakcyjności regionu karpackiego oraz podniesienie jakości życia mieszkańców w oparciu o jego wewnętrzne potencjały rozwojowe, przy jednoczesnym poszanowaniu dla dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego Karpat. Dokument nakreśla trzy główne obszary potencjalnej współpracy państw karpackich takie jak: Konkurencyjne Karpaty, Zielone Karpaty i Spójne Karpaty oraz obszar horyzontalny: Współpraca instytucjonalna.
W debacie uczestniczył także Wolfgang Munch, Zastępca Dyrektora ds. Polski w Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej Komisji Europejskiej, który podsumowując wcześniejsze wypowiedzi zwrócił uwagę na fakt funkcjonowania Strategii Dunajskiej, która z geograficznego punktu widzenia zajmuje bardzo zbliżony obszar do proponowanej przez polski rząd strategii UE dla regionu Karpat. Przedstawiciel Komisji Europejskiej wyraził wątpliwości względem celowości tworzenia kolejnej strategii i zasugerował działania mające na celu dołączenie pominiętych obszarów do wzmocnienia już istniejącej Strategii Dunajskiej.
Fot. Szymon Tarasewicz
