Komitet Regionów większością głosów przyjął opinię nt. powstania Makroregionalnej Strategii dla Karpat. To niezwykle ważny, kolejny już w tym roku krok, w kierunku powstania tzw. Strategii Karpackiej.
Stworzenie piątej już, makroregionalnej strategii oznaczałoby dodatkowe fundusze dla wszystkich regionów z obszaru Karpat: zarówno dla tych będących członkami UE, jak i tych spoza Unii, np. Ukrainy, Serbii i Mołdawii. Sprawozdawcą w tej sprawie był marszałek Władysław Ortyl.
Utworzenie Strategii Karpackiej ma kolosalne znaczenie dla naszego regionu i pozwoli nam otworzyć się na kraje sąsiedzkie. Instrument ten umożliwi zacieśnianie więzi transgranicznych oraz będzie sprzyjać mocniejszej integracji społeczności lokalnych w makroregionie karpackim poprzez m.in. wspólny rozwój oraz ochronę środowiska i dziedzictwa kulturowego – tłumaczył Władysław Ortyl.
Strategia będzie kreować pewne priorytety, wskazywać argumenty aby wspierać regiony karpackie. Jej główną rolą będzie koordynacja działań w całych Karpatach. Jak tłumaczył Władysław Ortyl, dziś pewne procesy realizowane są punktowo. Brakuje wspólnych, skoordynowanych działań, m.in. na rzecz turystyki.
Strategia ma sprzyjać mocniejszej integracji społeczności lokalnych w makroregionie karpackim poprzez m.in. wspólny rozwój oraz ochronę środowiska i dziedzictwa kulturowego – dodał.
Opinia Władysława Ortyla jest wynikiem wieloletnich starań na rzecz powstania Strategii Karpackiej. W dokumencie podkreślone zostały unikatowe zasoby Karpat, takie jak bogactwo przyrodnicze, unikalne wielokulturowe dziedzictwo, zasoby ludzkie oraz wspólna tożsamość społeczności górskich. Wszystkie te elementy stanowią podstawę do wspólnego działania na rzecz bardziej dynamicznego, trwałego i zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego tego obszaru. Inicjatywa utworzenia makroregionu karpackiego podejmowana jest równocześnie na szczeblu rządów, parlamentów narodowych, jak i na szczeblu władz regionów i miast oraz społeczności lokalnych.
Propozycja jest uzasadniona i regiony karpackie mówią wspólnym głosem o potrzebie odpowiedniego unijnego wsparcia dla tego obszaru. Nasze długofalowe wysiłki pozwoliły bardzo dokładnie wskazać na potrzeby regionu karpackiego. Mocno wierzę w to, że dostaniemy zielone światło do dalszej wspólnej pracy krajów karpackich nad tym projektem - podkreślił marszałek podczas sesji plenarnej.
Karpaty reprezentują jednorodne pasmo górskie o specyficznych wyzwaniach i możliwościach rozwojowych z uwagi na uwarunkowania geograficzne. Zajmują powierzchnię 190 tys. km2, co czyni je po Alpach drugim co do wielkości obszarem górskim na kontynencie europejskim. Są zamieszkiwane przez około 68 mln ludzi. Potencjał wielowiekowego sąsiedztwa społeczeństw regionów karpackich jest wynikiem krzyżowania się wpływów Wschodu i Zachodu, wspólnych doświadczeń historii, a także tradycji pasterskich.
W opinii Komitetu Regionów wskazano iż znaczną część makroregionu karpackiego stanowią najbiedniejsze regiony państw członkowskich, a wskaźnik PKB na mieszkańca w większości z nich nie przekracza 50 % średniej dla UE. Dodatkowo wskazano na niedostatek infrastruktury spowodowany wieloletnim niedoinwestowaniem i procesami transformacji gospodarek, jak i zaniedbaniem potencjału rozwojowego.
Według samorządowców strategie makroregionalne pomagają sprostać wspólnym wyzwaniom dla konkretnych obszarów. Wspólne wykorzystanie potencjału obszarów transgranicznych przyczynia się do osiągnięcia spójności terytorialnej między państwami i regionami. Stanowią równocześnie instrument wielopoziomowego zarządzania, integrując działania podmiotów reprezentujących poziom unijny, krajowy, regionalny i lokalny wokół wybranych celów.
Przypomnijmy, że dzisiejsze głosowanie poprzedziły działania, w których jedną z wiodących ról odegrał Marszałek Województwa Podkarpackiego Władysław Ortyl i samorząd województwa podkarpackiego. W lutym 2016 r., została utworzona w Komitecie Regionów Międzyregionalna Grupa „Karpaty”, która składa się z członków 4 państw, a przewodniczy jej Władysław Ortyl. W tym roku pozytywnie do tych planów odniosła się Komisja COTER.
Na poziomie krajowym mocno wspierał te działania marszałek Marek Kuchciński, w polskim parlamencie działa Parlamentarny Zespół Karpacki, którym kieruje właśnie Marek Kuchciński. Na poziomie parlamentarnym organizowano również wiele konferencji, wydarzeń i spotkań, które wspierały działania zmierzające do wprowadzenia Strategii Karpackiej.
We wrześniu 2018 roku, podczas Forum Ekonomicznego w Krynicy przedstawiciele rządów Węgier, Słowacji, Ukrainy i Polski podpisali Deklarację Karpacką, która kończyła dwuletnie prace prowadzone przez Polskę polegające na opracowaniu diagnozy społeczno-ekonomicznej dla regionu karpackiego oraz przygotowania projektu strategii.
Podejmowano także wiele innych działań czego efektem są przyjmowane deklaracje popierające idee utworzenia Strategii Karpackiej. Wszystkie przyjmowane były
w oparciu o dialog pomiędzy poszczególnymi interesariuszami Strategii. Do najważniejszych dokumentów należy zaliczyć: Memorandum Karpackie 2011, Memorandum Krynickie 2013, Deklarację Krasiczyńską 2013 i Deklarację Przemyską 2017.
Z Brukseli Tomasz Leyko
Rzecznik prasowy Urzędu Marszałkowskiego
Województwa Podkarpackiego
Wideo: Sebastian Kieszkowski
BP UMWP
