Mimo przeciwności organizacyjnych w tym roku odbył się także Europejski Kongres Samorządów. Samorządowcy, eksperci i politycy dyskutowali w formule telekonferencji. Po raz kolejny wybrzmiał temat strategii karpackiej.
O strategii, ale również o dobrych praktykach współpracy transgranicznej mówił marszałek Władysław Ortyl. „Współpraca w Europie Środkowo-Wschodniej – rola regionów w budowaniu partnerskich relacji” to tytuł panelu w którym uczestniczył. Obok niego w dyskusji wzięli udział Adrian Mariciuc, sekretarz stanu w Ministerstwo Funduszy Europejskich Rumunii, prof. Georg Milbradt z Uniwersytetu Technicznego w Dreźnie, były premier Saksonii oraz europoseł Krzysztof Hetman. Moderatorem był Leszek Buller, dyrektor Centrum Projektów Europejskich.
Samorząd Województwa bardzo aktywnie współpracuje z sąsiednimi regionami zarówno Słowacji jak i nie będącej poza Unią Europejską Ukrainy. Taką szansę dają programy transgraniczne, o czym wspominał podczas pnaelu marszałek Władysław Ortyl.
Projekty transgraniczne są dla nas niezwykle ważne. Przypomnę, że są realizowane w ramach programów Polska – Słowacja i Polska-Białoruś-Ukraina. To mieszanką infrastruktury i działań tzw. miękkich. Są istotne dla zachowania tego wielkiego dziedzictwa które gromadzi się w naszych regionach. Jeśli poprawimy tę infrastrukturę, to łatwiej można dojechać do miejsc atrakcyjnych turystycznie, a wtedy to miejsce będzie gotowe pod względem jakości hotelu, restauracji i przygotowaniu ludzi, którzy tymi turystami się zajmują. Trzeba pamiętać o wymiarze środowiskowym, związany z naszym sąsiedztwem. Zanieczyszczenia, przecież tych granic państw nie uznają. To jest istotne, aby współpracować na rzecz poprawy tego środowiska. Jeśli mówimy o inicjatywie Greenn Deal to o tych problemach też musimy pamiętać. Podobnie jak o klęskach żywiołowych. Korzystamy również z mechanizmów Polskiej Pomocy Rozwojowej, bo nie wszystkie nasze projekty kwalifikują się do Programu PL-BY-UA. To są mniejsze projekty, ale bardzo ważne. Współpraca z kilkoma obwodami ukraińskimi w tym zakresie ma duże znaczenie. Jeżeli zakupimy sprzęt dla ratowników, skuter śnieżny to jest wielka rzecz – mówił marszałek Władysław Ortyl.
Nie mogło zabraknąć oczywiście tematu Strategii Karpackiej. Mija dokładnie rok od głosowania w tej sprawie podczas sesji plenarnej Komitetu Regionów.
Dobrym wymiarem, który podsumuje naszą dyskusję jest Strategia Karpacka. Fundusze są ważne, ale jeszcze ważniejsza jest możliwość koordynacji działań na terenie Karpat. To jest wartość dodana. Możemy te doświadczenia pokazać przed, w trakcie i po pandemii co uwidoczni tę różnicę. Takim przykładem jest Via Carpatia. Jej realizacja weszła na dobre tory. Teraz trzeba tę infrastrukturę wokół tej drogi zabezpieczyć. Pojadą nią turyści i muszą trafić do miejsc przygotowanych specjalnie dla nich. Musimy wiedzieć, gdzie i co trzeba zbudować. Ludzie, którzy mieszkają po różnych stronach granic wiedzą jakie są potrzeby. Trzeba wykorzystać ich wiedzę – podsumował Władysław Ortyl.
Temat przyszłej Makroregionalnej Strategii dla Regionu Karpat pojawi się z pewnością podczas rozpoczętej właśnie kolejnej sesji Komitetu Regionów. Przypomnijmy, że jest to dojrzała inicjatywa o charakterze oddolnym w ramach której zostało zrealizowanych wiele przedsięwzięć wynikających z inicjatyw lokalnych, regionalnych, krajowych i europejskich. Strategia Karpacka będzie stanowić odpowiednik dobrze działającej Strategii Alpejskiej, skupiającej państwa dla których łącznikiem są Alpy, zarówno w wymiarze gospodarczym, jak i społecznym oraz ekologicznym. Strategia Makroregionalna będzie stanowić uzupełnienie innych inicjatyw, takich jak Konwencja Karpacka czy Euroregion Karpacki.
Wspólnym wyzwaniem dla państw obszaru Karpat jest intensyfikacja rozwoju społeczno-gospodarczego makroregionu przy jednoczesnym zachowaniu walorów jego środowiska przyrodniczego. Uczestnictwo we wspólnej strategii daje także możliwość wdrażania projektów flagowych m.in. z obszaru transportu, energii, środowiskowego wzmocnienia spójności terytorialnej, stymulowania wzrostu gospodarczego i zdrowego rozwoju regionu.
Zasięg terytorialny to takie kraje takie jak Czechy, Mołdawia, Polska, Rumunia, Serbia, Słowacja, Węgry i Ukraina. Tak więc państwa, które są w Unii Europejskiej, jak i te które na chwilę obecną znajdują się poza nią.
Tomasz Leyko
Rzecznik prasowy UMWP