W Rzeszowskiej Katedrze odbyły się uroczystości upamiętniające 40. rocznicę podpisania porozumień rzeszowsko-ustrzyckich oraz powstania NSZZ RI „Solidarność”. Mszę świętą w intencji Ojczyzny i polskich rolników odprawili czterej biskupi. Po niej złożono wieńce i kwiaty pod pamiątkową tablicą.
Samorząd województwa podczas uroczystości reprezentowali: marszałek Władysław Ortyl, członek zarządu Stanisław Kruczek, przewodniczący sejmiku Jerzy Borcz oraz wiceprzewodniczący sejmiku Jerzy Cypryś. W mszy świętej uczestniczyli sygnatariusze porozumień, członkowie rolniczej Solidarności, parlamentarzyści, a także wiele innych osób chcących uczcić to wydarzenie, w tym m.in.: Teresa Hałas – przewodnicząca NSZZ RI, Ewa Leniart – wojewoda podkarpacki, Jarosław Szarek – prezes IPN, Roman Jakim – przewodniczący „Solidarności” regionu rzeszowskiego.
Mszę koncelebrowali czterej biskupi: metropolita przemyski abp Adam Szal, ordynariusz diecezji rzeszowskiej bp Jan Wątroba, bp Kazimierz Górny – pierwszy ordynariusz diecezji rzeszowskiej oraz bp Edward Białogłowski.
Arcybiskup Adam Szal mówił w homilii, nawiązując do solidarnej postawy rolników strajkujących 40 lat temu, że także dzisiaj konieczna jest jedność w sprawach społecznych, gospodarczych i politycznych:
Żyjmy duchem solidarności społecznej łączącej tak wiele nieporozumień i kłótni – apelował arcybiskup Adam Szal.
Teresa Hałas – przewodnicząca NSZZ RI – odczytała list od prezydenta RP Andrzeja Dudy, który złożył w nim podziękowania dla podkarpackich rolników za to, że 40 lat temu podjęli odważną walkę o wolność:
Chcę dzisiaj pokłonić się z szacunkiem przed polskimi rolnikami dziękując za ich wkład w odzyskanie i budowę niepodległej Rzeczypospolitej - napisał w liście prezydent Andrzej Duda.
Marszałek Władysław Ortyl udzielając wypowiedzi do TVP Info podkreślał wkład podkarpackich rolników w odzyskanie niepodległości kraju:
Na Podkarpaciu rolnicy zawsze byli ważną częścią społeczeństwa, a ich konserwatywne wartości, umiłowaniem ziemi nie pozwoliły im na inną postawę, niż walka z komunistycznym reżimem – mówił marszałek.
Bezpośrednio po nabożeństwie uczestnicy obchodów złożyli kwiaty pod tablicą upamiętniającą arcybiskupa Ignacego Tokarczuka, zaangażowanego w chłopskie strajki a następnie pod pomnikiem świętego Jana Pawła II. Ostatnim elementem obchodów było złożenie kwiatów pod tablicą poświęconą strajkom rzeszowsko-ustrzyckim znajdującą się na dawnym Domu Kolejarza.
29 grudnia 1980 r. członkowie Federacji Robotników, Rolników i Innych Grup Zawodowych Bieszczadów rozpoczęli strajk okupacyjny Urzędu Miasta i Gminy w Ustrzykach Dolnych. 2 stycznia 1981 r. rozpoczął się strajk okupacyjny w Rzeszowie w siedzibie byłej Wojewódzkiej Rady Związków Zawodowych. 19 lutego 1981 r. – po wielu tygodniach protestów doszło do podpisania porozumienia w Rzeszowie pomiędzy strajkującymi a przedstawicielami rządu. Dzień później, 20 lutego 1981 r. Komisja Rządowa podpisała porozumienie z Komitetem Strajkowym w Ustrzykach Dolnych.
Podpisując porozumienia rzeszowsko-ustrzyckie rolnicy uzyskali m.in. gwarancje nienaruszalności własności i prawa do dziedziczenia, równość traktowania rolników indywidualnych oraz rolnictwa spółdzielczego, a także zapewnienie zniesienia ograniczeń w obrocie gruntami rolnymi.
Rocznicowe uroczystości w Rzeszowie zorganizowali: NSZZ Rolników Indywidualnych oraz Duszpasterstwo Rolników.
Fot/tekst Monika Konopka
Biuro Prasowe UMWP