Podkarpacka Kolej Aglomeracyjna to projekt, który zmienia oblicze przewozów pasażerskich w regionie. Dzięki inwestycjom w infrastrukturę i nowym połączeniom kolejowym, mieszkańcy województwa uzyskują łatwiejszy dostęp do stolicy regionu. Pierwsze efekty tego projektu mogli zaobserwować podkarpaccy dziennikarze, którzy wzięli udział w objeździe po trasie PKA.

Podkarpacka Kolej Aglomeracyjna prowadzi przewozy pasażerskie od stycznia 2021 roku. Tylko w pierwszym kwartale bieżącego roku, PKA przewiozła w sumie ponad 70 tys. pasażerów. Pociągi kursują w relacjach Rzeszów-Dębica-Rzeszów, Rzeszów-Przeworsk-Rzeszów oraz Rzeszów-Strzyżów-Rzeszów.

Liczba pasażerów korzystających z połączeń Podkarpackiej Kolei Aglomeracyjnej będzie się jednak z czasem zwiększać – mówi marszałek Władysław Ortyl, który zwraca uwagę, że po zakończeniu lockdown-u koleją będą podróżować zarówno uczniowie szkół, jak i pracownicy, ale także turyści przybywający na Podkarpacie.

Udział w objeździe z dziennikarzami po trasie przejazdu Podkarpackiej Kolei Aglomeracyjnej, prowadzącej do przystanków w Kolbuszowej, Miłocinie, Staroniwie i Sędziszowie Małopolskim, wzięli między innymi: Władysław Ortyl – marszałek województwa, Ewa Leniart - wojewoda podkarpacki, Andrzej Bittel – sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury, pełnomocnik rządu ds. przeciwdziałania wykluczeniu komunikacyjnemu oraz Arnold Bresch - członek zarządu - dyrektor ds. realizacji inwestycji w PKP PLK.

Przed stacją kolejową na Staroniwie, gdzie ma powstać nowoczesna hala technologiczna, wraz z zapleczem dla pociągów odbył się briefing prasowy, podczas, którego dziennikarze zadawali pytania dotyczące szczegółów powstania Podkarpackiej Kolei Aglomeracyjnej.

Marszałek Władysław Ortyl mówił o nowej inwestycji, która niebawem rozpocznie się na Staroniwie:

Stoimy na tle historycznego przystanku kolejowego, ale tutaj pokazujemy też tę nowoczesną infrastrukturę, która jest potrzebna do obsługi i napraw taboru kolejowego. Hala, która tu powstanie o długości 140 metrów mogłaby zmieścić boisko piłkarskie. Znajdzie się tam układ wielotorowy skomunikowany z liniami kolejowymi i będzie można tam wjechać zarówno trakcją elektryczną, jak i spalinową. Zatem będzie to miejsce bardzo przydatne i nowoczesne. Myślę, że dzięki temu czas remontów i napraw taboru kolejowego, znacznie się skróci – powiedział marszałek.

W rejonie stacji Rzeszów-Staroniwa powstanie hala technologiczna wraz układem torowym, stacją paliw i myjnią taboru kolejowego. Umowę na jej budowę podpisano w kwietniu 2021 roku. Obiekt o długości około 140 metrów będzie wyposażona w niezbędne stanowiska do należytego utrzymania stanu technicznego i czystości pojazdów szynowych. Wartość przedsięwzięcia opiewa na kwotę ponad 136 mln złotych, z czego dofinansowanie z Funduszy Europejskich wynosi około 40 mln złotych. Dofinansowanie pochodzi z Centrum Unijnych Projektów Transportowych dla projektów współfinansowanych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Zadanie w systemie zaprojektuj i wybuduj, będzie realizowało konsorcjum firm: Inżynieria Rzeszów S.A. oraz Przedsiębiorstwo „AGAT” S.A. Hala zostanie oddana do użytku we wrześniu 2023 roku.

Obecnie na Podkarpaciu brakuje zaplecza technicznego do obsługi i utrzymania taboru kolejowego do przewozów pasażerskich, spełniającego wymogi wysoko zaawansowanych technologicznie pojazdów. Umożliwi ono dokonywanie napraw i bieżącego utrzymania pociągów przede wszystkim składów Podkarpackiej Kolei Aglomeracyjnej, a także pociągów regionalnych. Dzięki temu w naszym regionie powstanie jedyne o odpowiednim standardzie centrum utrzymaniowe, co zapewni znaczącą poprawę jakości świadczonych usług, obniży koszty eksploatacyjne i korzystnie wpłynie na poprawę ochrony środowiska. Z kolei budowa automatycznej myjni taborowej zapewni możliwość całorocznego mycia pojazdów.

Władysław Ortyl w swojej wypowiedzi nawiązał do objazdu po trasie PKA:

Dzisiejszy objazd pokazuje, jak Podkarpacka Kolej Aglomeracyjna będzie ułatwiała dojazd do Rzeszowa, jak będzie zmniejszała zatłoczenie na drogach i ulicach miasta. Chcemy w ten sposób promować Podkarpacką Kolej Aglomeracyjną, ona jest bardzo efektywna, jeśli chodzi o przewóz pasażerów, a należy podkreślić, że jeszcze nie funkcjonuje w pełnym wymiarze – mówił.

Po zakończeniu prac związanych z elektryfikacją linii 71 pod koniec 2021 roku zostaną uruchomione kolejne pociągi w relacji Rzeszów-Kolbuszowa-Rzeszów, co z uwagi na potencjał pasażerski tej linii, znacznie wpłynie na statystyki przewozu pasażerów PKA. Natomiast w 2023 roku, po wybudowaniu linii kolejowej do lotniska w Jasionce zostaną uruchomione pociągi na linii Rzeszów-Jasionka-Rzeszów. Dzięki temu połączeniu mieszkańcy stolicy Podkarpacia uzyskają szybszy dostęp do podrzeszowskiego lotniska.

Wojewoda Ewa Leniart podkreślała korzyści dla Rzeszowa płynące z uruchomienia PKA:

Podkarpacka Kolej Aglomeracyjna łączy miasta takie jak: Przeworsk, Kolbuszowa, Dębica i Strzyżów z Rzeszowem. Częstotliwość tego przejazdu będzie gwarancją tego, że w sposób sprawny i terminowy będzie można dojechać do Rzeszowa i powrócić korzystając z kolei. To niezwykle ważne usprawnienie w transporcie naszego regionu, ale także naszego miasta, bo w pewnym okresie PKA będzie spełniać także rolę kolei miejskiej. Dlatego bardzo ważne jest to, aby władze samorządu miasta Rzeszowa włączyły się w realizację tego projektu i zapewniły dobre rozprowadzenie pasażerów, którzy dojadą do Rzeszowa, tak, aby sprawnie przesiadali się do innych miejsc, do których zamierzają dotrzeć. To jest przedsięwzięcie, które należy szybko realizować, bo niewątpliwie widzimy stan zaawansowania projektu Podkarpackiej Kolei Aglomeracyjnej i tego czasu nie ma zbyt dużo, a trzeba przygotować centra przesiadkowe oraz przeorganizować komunikację miejską tak, aby spełniła oczekiwania, które będą mieć pasażerowie – mówiła wojewoda.

Podkarpacka Kolej Aglomeracyjna przełoży się na zmniejszenie ruchu samochodowego w Rzeszowie. Aktualnie trwają prace projektowe związane z budową nowych przystanków zwłaszcza na terenie miasta Rzeszowa, w kilku lokalizacjach, m.in. Politechnika Rzeszowska, Galeria Rzeszów, SSE Dworzysko, os. Baranówka. Działania te zwiększą dostępność kolei na terenie ROF niemalże w trybie tramwaju, co w naturalny sposób przełoży się na zmniejszenie ruchu samochodowego w mieście.

Podkarpacka Kolej Aglomeracyjna poprawi zarówno komfort podróżowania, jak też wpłynie korzystnie na środowisko, wytyczy również nowe kierunki rozwoju Rzeszowa i otaczających go obszarów. Rzeszów wraz lotniskiem, dworcem kolejowym, szybką koleją, i budowaną infrastrukturą PKA, a także autostradą A4 oraz drogą szybkiego ruchu S19, staje się obecnie głównym węzłem logistycznym oraz intermodalnym w trójkącie międzynarodowym Polska, Ukraina, Słowacja.

Kolejnym elementem wprowadzanym w ramach Podkarpackiej Kolei Aglomeracyjnej jest bilet zintegrowany. Jego celem jest unifikacja transportu różnych operatorów świadczących usługi przewozów pasażerskich w obszarze funkcjonowania PKA. Pojazdy do obsługi Podkarpackiej Kolei Aglomeracyjnej zostały wyposażone w nowoczesną technologię pozwalającą na wdrażanie nowoczesnych form biletu elektronicznego opartego na elektronicznych płatnościach.

Integracja transportu publicznego w ramach budowy PKA zakłada wykorzystanie powszechnie stosowanych kart bankowych, transakcji zbliżeniowych, czy możliwości płacenia smartfonem, które będą służyć realizacji transportu intermodalnego poprzez budowanie elementów Smart City. Porozumienie zakładające tworzenie wspólnych rozwiązań integrujących transport w mieście z transportem kolejowym w ramach wspólnego biletu elektronicznego, jest otwarte na współpracę z każdym podmiotem zainteresowanym rozwojem transportu intermodalnego.

Na przystanku w Staroniwie Andrzej Bittel, sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury, pełnomocnik rządu ds. przeciwdziałania wykluczeniu komunikacyjnemu mówił, że inwestycja ta wpisuje się w rządowy program kolejowy:

Oglądamy realizowaną już inwestycję kolejową w ramach Podkarpackiej Kolei Aglomeracyjnej. Ta inwestycja wpisuje się w Krajowy Program Kolejowy o wartości 76 mld złotych, w ramach którego realizowanych jest ponad 220 zadań inwestycyjnych. Jednym z nich jest właśnie Podkarpacka Kolej Aglomeracyjna – trzystumilionowa inwestycja, która będzie wspierała rozwój aglomeracji rzeszowskiej, poprzez wprowadzanie dobrych usług kolejowych dla pasażerów i przeciwdziałając wykluczeniu komunikacyjnemu, która będzie powodować, że ruch samochodów będzie się zmniejszał, a ruch pociągów zwiększał – powiedział sekretarz stanu.

Na projekt związany z budową Podkarpackiej Kolei Aglomeracyjnej składają się dwa główne komponenty. Jednym z nich jest z zakup taboru wraz z budową zaplecza technicznego. Zakupione zostanie 10 sztuk taboru, w tym 8 sztuk trójczłonowych elektrycznych zespołów trakcyjnych, 2 sztuk dwuczłonowych spalinowych zespołów trakcyjnych oraz budowę wspomnianego już zaplecza technicznego w rejonie stacji Rzeszów-Staroniwa. Łączna wartość realizacji tego zadania to ponad 336 mln zł, z czego koszty zakupu 10 pojazdów szynowych to blisko 196 mln zł. Dofinansowanie z CUPT dla projektów współfinansowanych w ramach POIŚ wynosi 116,9 mln zł.

Kolejnym elementem PKA jest budowa i modernizacja linii kolejowych oraz infrastruktury przystankowej. Komponent ten obejmuje budowę linii kolejowej do Portu Lotniczego Rzeszów – Jasionka, oraz budowę dodatkowych przystanków kolejowych, a także mijanek, obiektów inżynierskich oraz parkingów w systemie park and drive. Dodatkowo projekt obejmuje wprowadzenie biletu zintegrowanego wspólnie z ZTM Rzeszów oraz Spółką Przewozy Regionalne. Łączna wartość realizacji tego etapu to kwota ponad 405 mln zł, z czego koszty budowy infrastruktury kolejowej to blisko 369 mln zł. Dofinansowanie z CUPT dla projektów współfinansowanych w ramach POIŚ wynosi 208 mln zł. W projekcie udział biorą PKP Polskie Linie Kolejowe S.A, oraz 16 gmin z terenu województwa podkarpackiego.

Arnold Bresch, członek zarządu, dyrektor do spraw realizacji inwestycji w PKP PLK, powiedział na briefingu, że spółce zależy na rozwoju kolei na terenie aglomeracji:

Realizujemy Krajowy Program Kolejowy. Polskie Linie Kolejowe jako zarządca infrastruktury pokazuje tym projektem, w jakim kierunku chciałyby rozwijać zarządzaną przez siebie siecią kolejową. Chcielibyśmy przede wszystkim poprawiać dostępność do kolei, zwłaszcza w aglomeracjach, gdzie pasażerów jest najwięcej. To jest dobry przykład osiągnięcia dobrego efektu. Zbudujemy tutaj trzynaście nowych lokalizacji, w których będzie można wejść do pociągu, co zdecydowanie poprawi dostępność dla wszystkich, którzy będą chcieli w ramach aglomeracji rzeszowskiej przesiąść się z samochodów na transport kolejowy. Program Kolejowy, który jest w tej chwili w apogeum swojej realizacji to jest gigantyczne rządowe zamierzenie, które wykorzystując różne źródła finansowania modernizuje infrastrukturę w całej Polsce. W tej chwili Polska jest wielkim placem budowy – powiedział Arnold Bresch.

Oprócz Podkarpackiej Kolei Aglomeracyjnej, na terenie Rzeszowa będzie realizowana jeszcze inna ważna inwestycja kolejowa, jaką jest przebudowa dworca kolejowego oraz budowa Rzeszowskiego Centrum Komunikacyjnego w rejonie placu dworcowego w Rzeszowie. W tym roku podpisano już umowy na realizację tych projektów. Modernizacja dworca Rzeszów Główny to kolejne przedsięwzięcie PKP SA realizowane w ramach programu inwestycji dworcowych na lata 2016-2023. Koszt modernizacji dworca wyniesie 22,7 mln zł. Przebudowa będzie współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020. Termin zakończenia inwestycji planowany jest na I połowę 2023 roku.

Na budowę Rzeszowskiego Centrum Komunikacyjnego składa się przebudowa placu dworcowego i budowa centrum przesiadkowego. Wartość tej części to 51,2 mln zł. Przebudowany zostanie plac Dworcowy przy ul. Grottgera oraz pętla autobusowa przy ul. Bardowskiego. Ponadto przebudowie ulegnie układ komunikacyjny w rejonie dworca. Na to zadanie złożą się m.in. rozbudowa ul. Grottgera, rozbudowa ul. Asnyka, przebudowa ul. Bardowskiego, budowa ronda na skrzyżowaniu ul. Asnyka z ul. Grottgera, w tym przebudowa chodników i oświetlenia.

Informacje można znaleźć także na stronie: KOLEJ CORAZ LEPIEJ ŁĄCZY PODKARPACIE

Tekst: D. Kozik

Fot.: A. Magda

Wideo: M. Hubala