Lubaczów i pobliska Kresowa Osada w Baszni Dolnej stały się miejscem drugiego spotkania „Akademii Dziedzictwa Kresów”, która jako seminarium programotwórcze działa przy Komitecie Sterującym Muzeum Dziedzictwa Kresów Dawnej Rzeczypospolitej. Posiedzenie Akademii, który odbyło się w dniach 2-3 czerwca 2016 roku zostało zorganizowane przez Departament Kultury i Ochrony Dziedzictwa Narodowego UMWP.
Pierwsze spotkanie „Akademii Dziedzictwa Kresów” (ADK) odbyło się w październiku 2015 r. w Krasiczynie, gdzie podjęto wstępne prace nad strategią programową instytucji kultury chroniącej i popularyzującej dziedzictwo Kresów.
Kolejne seminarium ADK, w którym uczestniczyli członkowie Komitetu Sterującego i zaproszeni eksperci w zakresie tematyki kresowej, było poświęcone namysłowi nad dalszymi etapami tworzenia wspomnianej instytucji. Niezbędne było uwzględnienie aktualnych okoliczności i dotychczasowych działań Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego zmierzające w tym kierunku. Z myślą o tym projekcie wykonano studium wykonalności oraz złożono wniosek o dofinansowanie ze środków unijnych. Oprócz tego w ramach seminarium kontynuowano refleksję merytoryczną związaną z wielopoziomowym fenomenem Kresów.
Ta ostatnia związana była z kontekstem czasu i miejsca seminarium ADK. Lubaczów był bowiem miejscem przeniesienia archidiecezji lwowskiej, tutaj trafiła kopia wizerunku Matki Boskiej Łaskawej ze Lwowa. W tych dniach ziemia lubaczowska obchodziła także 25-rocznicę wizyty Jana Pawła II. Stąd pierwszy dzień seminarium zdominowała tematyka dziedzictwa archidiecezji lwowskiej, roli wymiaru religijnego w konstrukcji Kresów i ich spuściźnie, czy unikalnemu zjawisku kresowych wizerunków maryjnych, co w sposób niestrudzony dokumentował Tadeusz Kukiz. Początek obrad miał miejsce w Muzeum Kresów w Lubaczowie, które jest istotnym partnerem w projekcie, którego realizację mają przybliżyć spotkania ADK.
Drugi dzień poświęcony był natomiast dyskusji nad formami tworzenia i zarządzania nową instytucją kultury, która będzie odpowiadać za ratowanie, ale zarazem krzewienie dziedzictwa Kresów dawnej Rzeczpospolitej. W tym względzie wzięto pod uwagę różne aspekty prawne i organizacyjne. Innym kierunkiem rozważań było tworzenie i wykorzystanie zaplecza społecznego, które jest istotnym komponentem projektowanej instytucji. Zwróconą uwagę na rolę strategii programowej i narracyjnej tworzonego portalu oraz szeroką przestrzeń działań edukacyjnych.
Lubaczowska odsłona Akademii Dziedzictwa Kresów stała się okazją także do poszerzenia zaplecza eksperckiego tworzonej instytucji i wciągnięcia do toku swych prac nowych specjalistów.
Mateusz Werner
Departament Kultury i Ochrony Dziedzictwa Narodowego
Fot. Mieczysław Czytajło
Muzeum Kresów w Lubaczowie