W Łańcucie została podpisana deklaracja powołująca do życia Międzynarodowy Festiwal Sztuk TRANS/MISJE. Pomysłodawcą projektu jest Teatr im. W. Siemaszkowej w Rzeszowie. Wydarzenie będzie realizowane przez przygraniczne teatry z Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Litwy i Ukrainy. Pierwsza edycja odbędzie się za rok na Podkarpaciu.
TRANS/MISJE - Międzynarodowy Festiwal Sztuk Rzeszów-Košice-Ostrava-Debrecen-Lviv-Panevezys – ma być unikatowym wydarzeniem artystycznym w skali Europy, gdyż ambicją jego twórców jest to, aby stał się największym festiwalem organizowanym przez kraje Grupy Wyszehradzkiej oraz partnerów z Ukrainy i Litwy.
Organizacji wydarzenia podjęły się:
- Polska: Teatr im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie,
- Słowacja: Państwowy Teatr Košice,
- Czechy: Narodowy Morawsko-Śląski Teatr w Ostrawie,
- Węgry: Teatr im. Mihála Csokonaiego w Debreczynie,
- Ukraina: Narodowy Ukraiński Teatr Dramatyczny im. Marii Zańkowieckiej
- Litwa: Teatr Dramatyczny im. Juozasa Miltinisa w Poniewieżu
oraz jako partner honorowy Muzeum-Zamek w Łańcucie.
13 czerwca w Łańcucie, w Teatrze Księżnej Izabelli, dyrektorzy pięciu teatrów oraz dyrektor Muzeum-Zamku w Łańcucie, podpisali deklarację założycielską. Dyrektor litewskiej placówki zrobił to wcześniej, gdyż nie mógł przyjechać do Łańcuta. Dyrektorzy zgodnie podkreślali, że inicjatywa jest ciekawa i ważna, gdyż poprzez sztukę pozwala na lepszą integrację przygranicznych regionów, a tym samym państw.
Pomysłodawca przedsięwzięcia, dyr. Teatru im. W Siemaszkowej, Jan Nowara mówiąc o idei wydarzenia, powiedział:
Bardzo chciałbym, żeby ten festiwal dał nam szansę takiej szczerej, osobistej rozmowy artystów, w której zbliżymy się do siebie i lepiej zrozumiemy, a z drugiej pozostaniemy też sobą i pewnie nasze poglądy na świat i historię będą się różniły. Ale ja mam takie przekonanie, że jeśli będziemy rozmawiać przy pomocy sztuki, to szansa, ze się lepiej poznamy i zrozumiemy jest większa – powiedział dyr. Jan Nowara.
Każdy z dyrektorów odczytał fragment deklaracji założycielskiej w swoim języku ojczystym. Podczas uroczystości oficjalnie zaprezentowane zostało również logo nowego festiwalu. Pierwsza edycja Trans/Misji ma się odbyć w Rzeszowie od 25 sierpnia do 1 września 2018 roku i ma nawiązywać w swej treści do setnej rocznicy zakończenia I wojny światowej. Stąd też jej tytuł: „1918. Koniec i początek”. Drugą edycję przygotuje Państwowy Teatr w Koszycach, a kolejne zostaną dopiero ustalone.
Marszałek Władysław Ortyl podkreślił z kolei, że podpisy złożone pod deklaracją założycielską stworzyły przestrzeń do rozprzestrzeniania się sztuki.
Będzie to przestrzeń dla sztuki, która będzie mogła pokonywać granice, będzie mogła być niesiona w uniwersalnej formule, która każdemu z nas jest zawsze potrzebna – mówił marszałek Ortyl, który podziękował pomysłodawcy projektu odwagi i chęci do realizacji festiwalu.
W uroczystości podpisania deklaracji uczestniczyli również m.in. wiceminister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, prof. Aleksander Bobko, który życzył partnerom projektu powodzenia oraz poseł Wojciech Buczak, który odczytał list od Marszałka Sejmu, Marka Kuchcińskiego oraz wicewojewoda Piotr Pilch. Uroczystość uświetnił recital Anny Sroki-Hryń, w wykonaniu której goście wysłuchali przedwojennych piosenek.
Ideą festiwalu jest interdyscyplinarność zarówno w sferze sztuki (teatr, taniec, muzyka, film, plastyka, performance, nowe media itd.), jak i innych dziedzin z zakresu nauki (nauki polityczne, historyczne, literaturoznawstwo, teatrologia, socjologia itd.). Dlatego planowane spotkania festiwalowe mają dotyczyć nie tylko wydarzeń artystycznych, ale również działań edukacyjnych, takich jak debaty, spotkania z twórcami, konferencje naukowe czy wykłady.
Formuła festiwalu zakłada, że jego kolejne edycje będą odbywały się na przemian u poszczególnych partnerów przedsięwzięcia: w Polsce w Rzeszowie, w Słowacji w Koszycach w Czechach w Ostrawie, na Węgrzech w Debreczynie, na Ukrainie we Lwowie oraz na Litwie w Poniewieżu. W ten sposób uczestnicy projektu kolejno będą przejmowali rolę gospodarza festiwalu, kreując jego ideę i zawartość programową. Każda edycja ma być inaugurowana międzynarodowym przedsięwzięciem artystycznym organizowanym wspólnie przez wszystkich partnerów.
Teatr im. Wandy Siemaszkowej jako pomysłodawca projektu już poczynił kroki, by w 2018 roku zorganizować pierwszą edycję wydarzenia. Dyrektor Teatru – Jan Nowara – spotkał się z Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotrem Glińskim, uzyskując deklarację patronatu i wsparcia.
Nazwa festiwalu Trans/Misje nawiązuje - poprzez pierwszy człon „Trans” - do przekraczania granic, zaś druga część - „Misje” – odnosi się do roli sztuki w życiu codziennym społeczności.
Monika Konopka
Fot. Michał Mielniczuk
Video: Sebastian Kieszkowski
Biuro prasowe UMWP
