Na dwa dni przed trafieniem do kin w całej Polsce, w Rzeszowie odbyła się uroczysta premiera „Eteru”, najnowszego filmu Krzysztofa Zanussiego. Obok reżysera, który jest także scenarzystą filmu, na Podkarpaciu gościli odtwórca głównej roli Jacek Poniedziałek, producent filmu, szef Studia Filmowego „TOR” Janusz Wąchała oraz ukraiński aktor Ostap Vakuliuk.
- Ta opowieść nawiązuje do mitu Fausta. Jest to historia wojskowego lekarza, który prowadzi badania na ludziach. Jest to człowiek, który pomylił religię z nauką, a tego nie wolno mylić. I o tym jest ten film – mówił o „Eterze” tuż przed rzeszowską premierą reżyser Krzysztof Zanussi.
Premiera w Rzeszowie nie jest przypadkowa. „Eter” czyli najnowsze dzieło wybitnego polskiego reżysera, jednego z twórców „kina moralnego niepokoju” jest współfinansowane przez Samorząd Województwa Podkarpackiego i Miasto Rzeszów. Stało się to możliwe dzięki I edycji Podkarpackiej Komisji Filmowej, funkcjonującej w ramach Podkarpackiego Regionalnego Funduszu Filmowego. To właśnie w jego ramach obraz otrzymał dofinansowanie. PRFF funkcjonuje w strukturze Wojewódzkiego Domu Kultury w Rzeszowie i to tam odbyła się uroczysta premiera.
- To film o naturze dobra zła. Pod płaszczem scenografii i strojów z czasów Austro-Węgier z początku XX wieku, kryją się pytania i dylematy całkiem współczesne. Takie, z którymi muszą mierzyć się ludzie także i dziś – mówił o przesłaniu swego filmu reżyser i scenarzysta Krzysztof Zanussi.
- Cieszymy się, że nasz region swoimi środkami może wspierać artystyczne projekty filmowe. To dla nas promocja i powód do dumy – mówił w czasie premiery członek zarządu województwa Stanisław Kruczek.
Na Podkarpaciu powstała część zdjęć do „Eteru”. Filmowe sceny nagrywane były w skansenie w Sanoku, z Zagórzu, w Sieniawie i Zarzeczu oraz Posadzie Rybotyckiej a także w iwonickim kościele oraz nad Wisłokiem, który grał granicę między carską Rosją a Austro-Węgrami.
- Akcja filmu dzieje się na początku XX wieku w Galicji i tę Galicje przyjechaliśmy tu odtworzyć. Po raz pierwszy realizowałem film na Podkarpaciu. Z przyjemnością mógłbym tu wrócić z kolejnymi projektami, o których już myślę – mówił o pracy w naszym regionie Krzysztof Zanussi.
- Niektórzy mogą określić ten film jako rodzaj metafizycznego thrillera. Są w nim pytania, na które współczesny człowiek wciąż szuka odpowiedzi - mówił na premierze filmu odtwórca głównej roli Jacek Poniedziałek.
„Eter” to psychologiczna opowieść z motywem faustowskim, umiejscowiona na początku XX wieku. Wyprodukowany przez Studio Filmowe TOR „Eter” film powstał jako koprodukcja polsko-ukraińsko-węgiersko-litewska, z udziałem wkładu włoskiego. Współfinansowany jest ze środków Podkarpackiego Regionalnego Funduszu Filmowego, środkamui z budżetu województwa i miasta Rzeszowa. W rolach głównych wystąpili Jacek Poniedziałek. W filmie grają także Andrzej Chyra, Małgorzata Pritulak, Ostap Vakuliuk oraz debiutantka - ukraińska aktorka Maria Ryaboshapka.
Krzysztof Zanussi - reżyser filmowy, teatralny, scenarzysta, producent, eseista, filozof, uważany jest za jednego z najwybitniejszych reżyserów polskiego kina. Jego filmy odznaczają się niezwykłą oryginalnością, przepełnione są refleksją nad naturą ludzką i jej trafną obserwacją. Reżyser tworzy kino autorskie, w którym porusza problematykę moralną, psychologiczną, ukazuje życie wewnętrzne bohaterów. Krzysztof Zanussi jest autorem kilkudziesięciu filmów, spośród których takie jak „Życie rodzinne”, „Iluminacja”, „Imperatyw”, „Rok spokojnego słońca” czy „Barwy ochronne” stały się kanonem polskiej kinematografii. Inne filmy reżysera to „Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową”, „Obce ciało”. Wiele razy był nagradzany, między innymi na najbardziej prestiżowych festiwalach filmowych: w Cannes, Wenecji i Berlinie.
Operatorem zdjęć do filmu „Eter” jest Piotr Niemyjski, operator kamery i autor zdjęć wielu filmów dokumentalnych, fabularnych i seriali, producentem jest szef produkcji SF TOR Janusz Wąchała, producent i producent wykonawczy wielu filmów fabularnych – między innymi „Pokotu” Agnieszki Holland, a wcześniej „Boiska bezdomnych” Kasi Adamik, „Senności” i „Zbliżeń” Magdaleny Piekorz „Rewizyty” Krzysztofa Zanussiego oraz koorproducent filmu „Róża” Wojciecha Smarzowskiego. Scenografię do filmu przygotowała Joanna Macha, autorka scenografii i dekoracji między innymi: „Pokotu”, „Drogówki”, „Serce serduszko”, „Córki dansingu”, „Ile waży koń trojański” oraz „Jack Strong”.
Aleksandra Gorzelak-Nieduży
Foto Michał Mielniczuk
Wideo: Sebastian Kieszkowski
Biuro prasowe UMWP
