Zamiar wzajemnej współpracy na rzecz budowy korytarza transportowego Via Carpatia, najkrótszej trasy prowadzącej z północy Europy na południe, łączącej Litwę, Polskę, Słowację, Węgry, Rumunię, Bułgarię i Grecję – taki jest cel porozumienia, podpisanego dziś w Rzeszowie przez gospodarzy  czterech europejskich regionów: Województwa Podkarpackiego, węgierskiego Komitatu Borsod-Abauj-Zemplen oraz słowackich: Kraju Koszyckiego i Preszowskiego.

Zorganizowana w urzędzie marszałkowskim międzynarodowa konferencja to kolejny etap promocji idei trasy Via Carpatia, której 3 267 km miałoby połączyć Kłajpedę nad Morzem Bałtyckim z Salonikami w Grecji oraz - poprzez rozgałęzienie z Konstancą w Rumunii i Swilengradem nad  Morzem Czarnym w Bułgarii. Dzięki temu Via Carpatia stałaby się strategicznym szlakiem transportowym wschodnich regionów Unii Europejskiej.

Ta droga jest elementem rozwojowym, nie tylko dla naszego kraju, a w konsekwencji dla całej Europy. W planach i zamiarach ma aktywizować relacje społeczne, gospodarcze na kierunku północ – południe. Wiemy, że Europa dobrze się rozwija w relacjach wschód-zachód, a brakuje infrastruktury transportowej w odniesieniu do transportu kolejowego i drogowego w relacjach północ-południe – mówił otwierając konferencję marszałek Władysław Ortyl.

Na konferencję przyjechały delegacje trzech zagranicznych regionów, uczestniczyli w niej posłowie do Parlamentu Europejskiego, parlamentarzyści, radni województwa, samorządowcy, przedstawiciele instytucji otoczenia biznesu oraz dziennikarze. Gospodarze czterech regionów zgodnym głosem mówili o potrzebie i szansach, jakie stoją przez obszarami, które miałaby połączyć Via Carpatia.

Preszowski Kraj Samorządowy postrzega transport jako swój główny priorytet. Wydaje mi się, że jest to priorytet wszystkich regionów, które się tu dziś spotkały. Bez transportu po prostu nie ma rozwoju regionów. Unia Europejska wyznacza nam cele, naszym jest rozwój gospodarczy i zatrudnienie. Jak możemy mówić o rozwoju gospodarczym czy zatrudnieniu, jeżeli nie będzie  standardowych połączeń komunikacyjnych, które są normalne w Unii Europejskiej, a tu, w tym regionie Europy tych standardowych dróg nie ma - mówił podczas debaty Zastępca Predsedy Kraju Preszowskiego Stefan Bielak. 

Nie możemy liczyć na to, że zapukamy do Unii Europejskiej i poprosimy o pieniądze na budowę  dróg w ramach tego projektu. Musimy zacząć budowanie tego projektu od dołu, czyli od nas samych. I dzisiejsze nasze spotkanie dobrze służy temu. Bardzo ważne jest wybudowanie drogi, która od Morza Bałtyckiego poprzez Litwę, Polskę Słowację, Węgry, Rumunię i Bułgarię prowadzić będzie do Grecji. Państwa nie muszę przekonywać, że leży to w naszym wspólnym interesie. W dzisiejszych czasach logistyka jest jedną z najszybciej rozwijających się gałęzi gospodarki. Via Carpatia miałaby ogromne znaczenie dla poprawy warunków transportowych, tak aby regiony przez które przebiega ta droga rozwijały się gospodarczo i turystycznie. Chcielibyśmy, aby była możliwość przyjechania do Rzeszowa, na zawody żużlowe, do Preszowa, aby zwiedzić zabytki i do Miszkolca, żeby wykąpać się w unikalnym, kąpielisku w jaskiniach – mówił podczas konferencji Torok Dezso Przewodniczący Zgromadzenia Ogólnego Komitatu Borsod-Abauj-Zemplen na Węgrzech.

Via Carpatia to przede wszystkim poprawa dostępności transportowej tej części Europy, szansa na wzrost inwestycji gospodarczych, a także  większe bezpieczeństwo Europy Wschodniej. Droga ta ma szansę przyczynić się do szybszego rozwoju ekonomicznego regionów Polski Wschodniej oraz stać się milowym krokiem w stronę pobudzenia gospodarki na obszarach słabiej rozwiniętych krajów Unii Europejskiej.

Jesteśmy niewątpliwie białą plamą na mapie komunikacji, a nie ma rozwoju bez dobrej komunikacji. Jeżeli  spojrzymy na  najróżniejsze analizy, rankingi w Unii Europejskiej, zaczynając od PKB na mieszkańca to wszystkie te regiony we wschodniej Europie, również we wschodniej Polsce, to regiony o niskim PKB, często poniżej 50 procent średniej unijnej i takie, które mieszczą się w grupie 20 najbiedniejszych spośród ponad 300 regionów w Unii Europejskiej – mówił podczas debaty Jerzy Kwieciński, Wiceprezes Europejskiego Centrum Przedsiębiorczości. 

O dotychczasowych staraniach skupienia uwagi urzędników z Brukseli na kwestii szlaku Via Carpatia mówił poseł do Parlamentu Europejskiego Tomasz Poręba, który od lat zabiega o jego budowę.

Nie ma żadnego argumentu przeciw tej drodze, ta droga jest potrzebna z punktu widzenia cywilizacyjnego Europy Wschodniej, w tym Polski Wschodniej, z punktu widzenia szans  rozwojowych w Unii Europejskiej, z punktu widzenia migracji. Wszystkie badania pokazują, że dobre drogi, dobre korytarze transportowe to mniejsza migracja osób za granicę, co dla Polski ma duże znaczenie. I wreszcie ta droga jest potrzebna, jeżeli chodzi o podniesienie bezpieczeństwa tego regionu, w kontekście tego, co się dzieje na wschodzie –  podkreślał  poseł do PE Tomasz Poręba.      

Podpisanie przez cztery regiony porozumienia było swoistym podsumowaniem konferencji. Jego sygnatariusze chcą budować bliższe relacje między swoimi regionami oraz spólnie dążyć do powstania korytarza transportowego Via Carpatia, między innymi lobbując na rzecz tej inwestycji w swoich krajach oraz na forum europejskim.     

Wszystkie cztery regiony, które zgromadziły się na dzisiejszej konferencji – myślę, że jesteśmy  przekonani, że temat tego szlaku transportowego jest decydującym elementem naszego rozwoju. Wszyscy, którzy tu dzisiaj występowali i politycy i specjaliści mówili zgodnie, że bez sprawnego systemu transportowego ten region Europy nie będzie się rozwijać. Myślę, że dotyczy to wszystkich regionów, przez które przebiegać ma ten szlak. Mam nadzieję, że to jest początek naszej wspólnej drogi i że do podpisanego dziś porozumienia przystąpi wszystkie 7 krajów. Tak abyśmy mogli tworzyć grupę nacisku na nasze narodowe rządy, aby w końcu udało się rzeczywiście osiągnąć ten cel – mówi tuż po posypianiu porozumienia Zdenko Trebula Predseda Kraju Koszyckiego.

Jak zapowiedział na zakończenie konferencji europoseł Tomasz Poręba kolejnym sposobem lobbowania na rzecz budowy Via Carpatia będzie powołanie międzyregionalnej Komisji Karpackiej w Komitecie Regionów.

Aleksandra Gorzelak –Nieduży
Zdjęcia: Sebastian Kieszkowski
Fot. Michał Mielniczuk, Daniel Kozik
Biuro prasowe UMWP