Sprawiedliwi. Historia rodziny Ulmów – to tytuł prapremiery spektaklu, który już w piątek zostanie wystawiony w Teatrze im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie. Dziś, w teatrze, miała miejsce konferencja prasowa poświęcona spektaklowi, przed nią jednak zaprezentowano fragment przedstawienia. Udział w konferencji wziął wicemarszałek Bogdan Romaniuk.
Historię rodziny Ulmów opowiadamy w różnych formach. Pierwszą formą było otworzenie muzeum w Markowej, które wspaniale opowiada tę historię. Wielu ludzi z kraju i zza granicy odwiedza to muzeum, przyjeżdżają tam prezydenci państw, premierzy i ambasadorzy. Budowa muzeum była dobrą decyzją. Okazuje się, że w tych trudnych relacjach polsko-żydowskich to muzeum odegrało ważną rolę. Z dyrektorem teatru Janem Nowarą postanowiliśmy jednak opowiedzieć tę historię w jeszcze innej formie, właśnie poprzez spektakl. Już widzimy, że odniesie on sukces i kolejny raz przypomni o tej historii, nie tylko mieszkańcom regionu, ale też innym widzom – powiedział na konferencji prasowej wicmarszałek Bogdan Romaniuk.
Sprawiedliwi. Historia rodziny Ulmów to także historia o pamięci i zapomnieniu. O pamięci, jaką żyjący i ocaleni winni są tym, którzy nie przeżyli. Pamięć pojawia się tu też w kontekście wierności i poszanowania dla faktów. Spektakl jest także opowieścią o zapomnieniu, czy raczej zapominaniu, zacieraniu się pamięci, bo mimo skrupulatnej pracy wielu zaangażowanych osób, ślady straszliwej zbrodni zanikają w pamięci świadków i z biegiem upływającego czasu.
Dość szczegółowa rekonstrukcja zdarzeń i samej atmosfery panującej w Markowej w okresie II wojny światowej były możliwe dzięki pracy historyków, zebranym relacjom mieszkańców wsi czy działalności podjętej przez Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej.
Reżyserem spektaklu i autorem sztuki jest Beniamin M. Bukowski. Dramatopisarz i reżyser. Studiował filozofię, historię sztuki w ramach Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz na Wydziale Reżyserii Dramatu PWST w Krakowie. Wyreżyserował kilka sztuk teatralnych Zofia Anny Wakulik w Teatrze Powszechnym w Warszawie, Mosdorf. Rekonstrukcje w Teatrze Nowym w Poznaniu, Podwyżka G. Pereca w Teatrze Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu.
W rolę Wiktorii Ulmy wcieliła się Małgorzata Pruchnik-Chołka. Aktorka występuje także w spektaklu Jana Szurmieja Piaf w roli tytułowej. Rzeszowskiej publiczności, znana jest jako Aniela w świetnie przyjmowanym również poza stolicą Podkarpacia – Chorym z urojenia w reżyserii Waldemara Śmigasiewicz.
Józefa Ulmę gra Robert Żurek. Obecnie można podziwiać jego brawurowe popisy aktorskie w Pogorzelisku Cezarego Ibera, a także w świetnie przyjętym Lwów nie oddamy Katarzyny Szyngiery, a także wielu innych produkcjach Teatru im. Wandy Siemaszkowej.
Głównym bohaterom towarzyszą trzy głosy, które zagrali: Justyna Król, która występuje m.in. w Piaf i w Pogorzelisku, Waldemar Czyszak, znany rzeszowskiej publiczności z licznych ról m.in. w Balladynie i Paweł Gładyś – Serce bez granic, Piaf.
Prapremiera spektaklu odbędzie się w piątek 12 października w Szajna Galerii, natomiast dzień później będzie miała miejsce premiera.
Tekst i fot. D. Kozik
Biuro Prasowe UMWP
