Ogromne środki, bo aż 1,661 mld euro w kwocie gwarantowanej dla regionu plus szansa na dodatkowe miliony euro z regionalnej rezerwy oraz miliardy do zdobycia w ramach programów krajowych. Świetnie wiemy, w co te pieniądze zainwestować, aby przyniosły zamierzony efekt – mówi marszałek Władysław Ortyl o nowych środkach, które zyska Podkarpacie na inwestycje w nowej perspektywie finansowej 2021-2027. - Chcemy, aby te środki można było zacząć wydawać już w tym roku – podkreśla wiceminister Małgorzata Jarosińska - Jedynak z Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej.
Zanim jednak pieniądze zostaną zainwestowane, ministerstwo prowadzi konsultacje społeczne programu, dając szansę mieszkańcom regionów, by zabrali głos w sprawie podziału i sposobu wydatkowania Funduszy Europejskich. Samorządowcy, przedsiębiorcy, naukowcy, przedstawiciele organizacji pozarządowych, z wielu środowisk i części regionu zabrali głos w spotkaniu zorganizowanym online dla Podkarpacia przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej.
Podkarpackie jest wśród regionów liderem wydatkowania, a tym samym inwestowania pieniędzy unijnych. W tej chwili aktualny budżet programu regionalnego dla Województwa Podkarpackiego to 9,3 mld zł. Region jest na 2. miejscu w kraju pod względem wydatkowania środków w perspektywie 2014-2021, tuż za opolskim. Podkarpackie zakontraktowało prawie 89 procent swego regionalnego programu. Do tego region skorzystał z prawie 8,5 mld złotych dofinansowania na inwestycje z programów krajowych. Te ogromne środki pracują na rozwój województwa – mówiła wiceminister funduszy i polityki regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak podczas spotkania z przedstawicielami władz samorządowych, przedsiębiorcami oraz mieszkańcami Podkarpacia.
Ta pozytywna recenzja zaangażowania Podkarpacia w sprawne inwestowanie pieniędzy unijnych odnosiła się do trwającej jeszcze perspektywy 2014-2020. Konsultacje Umowy Partnerstwa, przygotowanej przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, mają pokazać w co Polska chce zainwestować w kolejnych latach 76 mld euro z unijnej polityki spójności i Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Podkarpackie otrzyma więc kolejny ogromny zastrzyk pieniędzy, w ramach programu regionalnego, a także w ramach programu dla Polski Wschodniej, a także z Funduszu Odbudowy i programów krajowych.
Fundusze, które są wdrażane z poziomu regionalnego, jak i źródeł krajowych będą dla Podkarpacia świetnym bodźcem prorozwojowym. Na perspektywę 2021-2027 program regionalny, którym będzie zarządzał marszałek województwa podkarpackiego, to co najmniej 1 miliard 661 mln euro. I jest to trzecia największa regionalna „koperta” w kraju. Ale to jeszcze nie wszystko. Do podziału pomiędzy województwa jest jeszcze 7 mld 100 mln euro z rezerwy regionalnej. Jeżeli marszałek przygotuje i zgłosi dobre projekty do kontraktu programowego, otrzyma dodatkowe fundusze. Znam kreatywność województwa Podkarpackiego, więc jestem przekonana, że wiele dodatkowych środków do Podkarpacia wpłynie – podkreślała wiceminister Małgorzata Jarosińska – Jedynak.
Poza środkami regionalnymi Podkarpacie będzie też mogło skorzystać ze środków z programu dla Polski Wschodniej. W nowej perspektywie program będzie miał budżet w wysokości 2,5 mld euro. Z programu skorzystają: lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie. Nowością jest to, że program obejmie także subregion mazowiecki regionalny (bez Warszawy i otaczających ją 9 powiatów).
Tu nie ma dedykowanych dla regionów środków. Liczy się tempo i wysoka jakość zgłaszanych inwestycji. Jestem pewna, że Podkarpackie już ma przygotowane propozycje – mówiła wiceminister Małgorzata Jarosińska – Jedynak.
W ramach programu dla Polski Wschodniej fundusze będą inwestowane w rozwój przedsiębiorczości, adaptację do zmian klimatu i ochronę przyrody, gospodarkę o obiegu zamkniętym, zrównoważoną mobilność miejską, turystykę czy wsparcie podmiotów świadczących usługi sanatoryjne i uzdrowiskowe.
W nowej perspektywie finansowej, podobnie jak dotychczas, zostaje zachowany podział środków w proporcji 40% dla programów regionalnych i 60% dla programów krajowych.
O wyzwaniach, przed którymi stoi Podkarpackie, szansie, jaką dają regionowi kolejne środki oraz ambitnych celach, które region wyznaczył sobie w swej Strategii Rozwoju Województwa Podkarpackie 2030, mówił w czasie konsultacji marszałek Władysław Ortyl.
Środki z programu regionalnego traktujemy jako te, które już mamy. Pozostałe, jako te, które trzeba zdobyć. Mamy dobre projekty i strategiczne inwestycje w gotowości. Podejście projektowe jest tym, co nam cały czas przyświeca – podkreślał marszałek Ortyl ukazując, jak wiele region osiągnął między innymi przy udziale pieniędzy unijnych.
Nasz region może poszczycić się dynamicznym rozwojem i stałym wzmacnianiem pozycji rozwoju, na co wskazuje chociażby spektakularny awans w rankingu Regional Innovation Scoreboard w latach 2015-2019. Dobrą podstawą dla naszego rozwoju jest wysoki udział przemysłu i potencjał innowacyjności, wysoki udział nakładów wewnętrznych na działalność B+R na tle kraju, znaczący udział przedsiębiorstw, które wprowadzają innowacje oraz nowe i ulepszone produkty – wyliczał w swym wystąpieniu marszałek Ortyl – Oczywiście, tak jak wszędzie wyzwaniem po epidemii Covid -19 będzie wsparcie dla gospodarki, by powróciła na ścieżkę dynamicznego rozwoju.
Wśród atutów regionu marszałek wymieniał także między innymi rozwój instytucji wspierających biznes i innowacyjność, takich jak Podkarpackie Centrum Innowacji, Podkarpacki Fundusz Rozwoju czy Podkarpackie Centrum Nauki. Gospodarz regionu przywołał cztery inteligentne specjalizacje województwa i ich role w procesie rozwoju. Wskazał także na aktywne inwestowanie na Podkarpaciu w kapitał ludzi, rozwój uczelni, dostępność komunikacyjną regionu. Wspominał także wyzwania, wśród których jednym z największych jest kwestia zatrzymania na Podkarpaciu młodych ludzi, którzy wyjeżdżają do silnych ośrodków akademickich.
Nasza strategia Podkarpackie 2030 ukazuje bardzo korzystną dla nas trajektorię rozwoju województwa i możliwość jej utrzymania w perspektywie 2030 roku. Oczywiście świetnie rozumiemy potrzebę i rolę rozprzestrzeniania impulsów rozwojowych, by zwiększać spójność terytorialną oraz społeczno-gospodarczą województwa. W naszej strategii uwzględniamy nowe wyzwania, związane z transformacją w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego, procesami demograficznymi, zwiększeniem wykorzystania technologii cyfrowych i gospodarki 4.0, a także przeciwdziałaniem skutkom zmian klimatycznych – zaznacza marszałek Władysław Ortyl.
Gospodarz regionu mówił o 9 scenariuszach rozwoju, zawartych w strategii regionu, zwłaszcza o najbardziej realnym scenariuszu post-covidowym, który zakłada wsparcie krajowe oraz ze środków polityki spójności i instrumentów odbudowy po epidemii Covid -19.
Chcemy utrzymać dynamikę rozwoju – podkreślał marszałek prezentując poszczególne osie nowego programu operacyjnego dla regionu na lata 2021-2027. Pierwsza to Konkurencyjna i cyfrowa gospodarka, druga Energia i środowisko, trzecia Mobilność i łączność, czwarta Infrastruktura bliżej ludzi, piąta Rozwój zrównoważony terytorialnie oraz szósta Kapitał ludzki gotowy do zmian.
Marszałek Ortyl mówił także o kluczowych strategicznych inwestycjach dla rozwoju regionu. Wśród nich są te dotyczące komunikacji, ochrony zdrowia – jak Podkarpackie Centrum Zdrowia Dziecka, szpital uniwersytecki i inne.
Podczas konsultacji padały pytania o dokumenty strategiczne, kwestie rozwoju zielonej energii, inwestycji komunikacyjnych, ewentualnych planów dla sektora lotniczego oraz wiele innych. Mieszkańcy regionu pytali także o pogramy krajowe i dostępne w nich środki oraz czas przygotowanie projektów.
Chcielibyśmy, aby nasze działania zaprowadziły nas do możliwości realizacji wizji, jaką sobie założyliśmy na 2030 rok. A zgodnie z tą wizją w 2030 roku chcielibyśmy, aby województwo podkarpackie było obszarem innowacyjnego i zrównoważ rozwoju gospodarczego, odpowiednio wykorzystującym wewnętrzne potencjały i zapewniającym wysoką jakość życia mieszkańców we wszystkich subregionach. Oczywiście chcielibyśmy także, aby Podkarpackie było liderem rozwoju wśród województwa makroregionu Polski Wschodniej i aktywnym uczestnikiem relacji transgranicznych – podsumował spotkanie konsultacyjne marszałek Władysław Ortyl.
Trzymam kciuki, aby udało się zrealizować to, co Pan przestawił - dodała na zakończenie wiceminister Małgorzata Jarosińska -Jedynak.
W ramach konsultacji umowy partnerstwa do 16 lutego odbędzie się 16 spotkań regionalnych. Cały proces konsultacji ma zakończyć się 22 lutego. Po tym terminie przygotowana zostanie finalna wersja Umowy, która zostanie przedstawiona Komitetowi ds. Umowy Partnerstwa, a następnie do zatwierdzenia przez rząd. Zaakceptowany dokument ma być przekazany do Komisji Europejskiej do formalnych konsultacji. Jak zakłada ministerstwo, pieniądze z nowego budżetu UE trafią do polskiej gospodarki jeszcze w tym roku.
Tekst: Aleksandra Gorzelak -Nieduży
Foto T.Leyko
Video T. Leyko
Biuro prasowe UMWP
