O produkcji, dostawie i magazynowaniu wodoru oraz jego roli w niskoemisyjnym lotnictwie i transporcie kołowym, a także produkcji wodoru z wykorzystaniem OZE i kształceniu kadr w zakresie energetyki wodorowej, rozmawiali na Politechnice Rzeszowskiej sygnatariusze Listu Intencyjnego na rzecz utworzenia Podkarpackiej Doliny Wodorowej. Udział w spotkaniu wziął marszałek Władysław Ortyl.

W dyskusji o wodorze uczestniczyli przedstawiciele instytucji, uczelni wyższych, biznesu i organizacji otoczenia biznesu, którzy podpisali się w maju bieżącego roku pod listem intencyjnym na rzecz utworzenia Podkarpackiej Doliny Wodorowej. Oprócz marszałka w spotkaniu udział wzięli między innymi: Ewa Leniart – wojewoda podkarpacka, Konrad Fijołek – prezydent Rzeszowa, prof. Jarosław Sęp - prorektor ds. rozwoju i współpracy z otoczeniem na Politechnice Rzeszowskiej oraz dr hab. Elżbieta Feret – prorektor ds. Kolegium Nauk Społecznych na Uniwersytecie Rzeszowskim oraz Marek Darecki - prezes Zarządu klastra Dolina Lotnicza.

Dyskusje na Politechnice Rzeszowskiej toczyły się nie tylko wokół technologii i możliwości wykorzystania wodoru, ale także o przyszłej współpracy sygnatariuszy listu intencyjnego, w tym określeniu formy organizacyjno-prawnej oraz powołaniu zespołu roboczego ds. Podkarpackiej Doliny Wodorowej, a także organizacji przyszłych spotkań.

Marszałek Władysław Ortyl nie krył entuzjazmu mówiąc o wspólnych działaniach związanych z tworzeniem Doliny Wodorowej:

Jako województwo dostaliśmy szansę tej palmy pierwszeństwa i myślę, że musimy być świadomi, że to zasłużone wyróżnienie zobowiązuje i jest dla nas dużym wyzwaniem. Cieszę się, że Politechnika i Uniwersytet wraz z przedsiębiorcami, którzy są tu dziś obecni biorą w tym udział. To nieuchronna przyszłość, która nas czeka i dobrze, jeśli mówimy green deal i zielona Europa, bo w to wszystko wpisuje się na pewno wodór, jako paliwo alternatywne. Potrzeba jeszcze wiele działań związanych z tą sferą badawczą, rozwojową i wdrożeniową, dlatego konstruowanie klastra i ruszenie w tym kierunku są niezmiernie istotne. Mamy już wzorce, które możemy naśladować w postaci klastra Dolina Lotnicza. Samorząd ma tą rolę i zadanie stwarzania warunków „do” i my będziemy w tej kwestii bardzo aktywni, będziemy patrzyli na możliwości finansowania tych przedsięwzięć, które pojawiają się w KPO i w polityce spójności. Jesteśmy regionem innowacyjnym i mamy duże doświadczenie, a zatem na pewno nam się to uda – powiedział marszałek.

Ewa Leniart, wojewoda podkarpacki zwróciła uwagę, że Podkarpackie jest regionem posiadającym atuty, pozwalające budować tu przemysł wodorowy:

Cieszymy się, że decyzją Prezesa Rady Ministrów pierwsza Dolina Wodorowa została posadowiona na Podkarpaciu. Czynnikiem, który zdecydował o takim rozstrzygnięciu była okoliczność zaangażowania i zaawansowania Politechniki Rzeszowskiej, ale także przedsiębiorców w działania związane z wykorzystaniem wodoru jako źródła energii. Naszą specyfiką jest to iż jest tutaj posadowiona Dolina Lotnicza, więc siłą rzeczy także fakt wykorzystania wodoru jako potencjalnego nośnika energii dla silników samolotowych. Dlatego łatwiej nam było przekonać rząd, że to właśnie Podkarpacie i Rzeszów jest miejscem, gdzie przy wykorzystaniu potencjału naukowego i biznesowego jesteśmy w stanie takie działania zintensyfikować, aby cel w postaci roku 2030 był możliwy do zrealizowania – mówiła Ewa Leniart.

Marek Darecki, prezes zarządu klastra Dolina Lotnicza zauważył, że technologie wodorowe stwarzają ogromne szanse dla rozwoju przemysłu lotniczego na Podkarpaciu:

Inicjatywa Doliny Wodorowej jest bardzo dobrą inicjatywą, ale pamiętajmy o dużo większych, jak chociażby Polski Ład, gdzie tam jest zieloność i lotnictwo. Jak mówimy o Podkarpaciu przyszłości, to albo będzie zielone Podkarpacie, albo będzie biedne Podkarpacie, pomiędzy tym będziemy wybierali. Jest duży „apetyt” w polskim przemyśle lotniczym, który w dziewięćdziesięciu procentach jest na Podkarpaciu, aby pójść w zieloność, czy to w biopaliwa, czy też w elektryfikację , a potem wodór. Jest też konkretny plan korporacyjny, że Polska może uczestniczyć na równych prawach w korporacyjnej budowie korporacyjnego silnika wodorowego – powiedział prezes.

Wśród sygnatariuszy listu intencyjnego podpisanego w maju bieżącego roku na CWK G2A Arena znaleźli się Ewa Leniart - Wojewoda Podkarpacki, Władysław Ortyl - Marszałek Województwa Podkarpackiego, Marek Bajdak - pf. Prezydenta Rzeszowa, prof. dr hab. inż. Piotra Koszelnik - rektor Politechniki Rzeszowskiej,  prof. dr hab. Sylwester Czopek - rektor Uniwersytetu Rzeszowskiego, prof. Tomasza Gałka z Instytutu Energetyki – dyrektor Instytutu Badawczego, dr Marek Grabowy z Instytutu Energetyki – Instytut Badawczy, dyrektor oddziału Ceramiki CEREL w Boguchwale, Iwona Sierżęga - członek zarządu Polenergia S.A., Jacek Głowacki - prezes zarządu Polenergia Elektrociepłownia Nowa Sarzyna, Dawid Cycoń - prezes zarządu ML System S.A., Paweł Kolczyński - wiceprezes zarządu Agencji Rozwoju Przemysłu S.A., Rafał Kalisz - prezes zarządu Fibrain Sp. z o.o., Jan Sawicki - wiceprezesa zarządu oraz Marek Bujny - członek zarządu „Doliny Lotniczej”, Adam Smoleń - prezes zarządu Autosan Sp. z o.o. oraz Tomasz Matuszewski burmistrz Sanoka.

Sygnatariusze zadeklarowali współpracę na rzecz stworzenia otoczenia biznesowego i technologicznego w celu zbudowania Doliny Wodorowej. Chcą w tym celu wykorzystać potencjał naukowo-badawczy województwa Podkarpackiego. Współpraca będzie polegać między innymi na prowadzeniu prac naukowo-badawczych, inwestycyjnych i wdrożeniowych, ukierunkowanych na zastosowanie wodoru jako paliwa dla zeroemisyjnego transportu. Ponadto podjęte będą działania zmierzające do stworzenia na terenie województwa podkarpackiego, z wykorzystaniem min. instrumentów i potencjału Specjalnej Strefy Ekonomicznej „Euro – Park Mielec” i Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej „Euro – Park Wisłosan”, zarządzanych przez ARP, optymalnych warunków do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie budowy gospodarki wodorowej. Konieczna będzie także analiza oraz planowanie działań, inicjatyw i przedsięwzięć, związanych z gospodarką wodorową oraz optymalizacją energetyczną z wykorzystaniem wodoru.

Strony zadeklarowały także organizowanie i uczestnictwo w dialogu pomiędzy interesariuszami (ekspertami, przedstawicielami instytucji publicznych, przedsiębiorstwami energetycznymi, operatorami i dystrybutorami, a także środowiskiem naukowym), zainteresowanymi działaniami w obszarze gospodarki wodorowej, jak również integrację branży, współpracę w obszarze medialnym, wymianę informacji i doświadczeń.

Polska jest obecnie trzecim w Europie i piątym największym na świecie producentem  szarego wodoru, którego, według szacunków resortu klimatu produkujemy około 1 mln ton rocznie. Natomiast jeśli chodzi o zielony wodór produkowany z wykorzystaniem energii z OZE,  jesteśmy na samym początku ścieżki (drogi). Wodór w Polsce wytwarzany jest w procesach generujących emisje CO2, tymczasem konieczne jest rozpoczęcie wdrażania technologii produkcji czystego wodoru, bazującego na elektrolizie z wykorzystaniem odnawialnej energii elektrycznej, co pozwoli zredukować emisje powstające w transporcie czy przemyśle.

Polska Strategia Wodorowa do roku 2030 z perspektywą do 2040 r. Strategia jest odpowiedzią na zmiany zachodzące w europejskim i globalnym krajobrazie energetycznym, w którym obserwuje się wyścig technologiczny w zakresie innowacyjnych metod produkcji, transportu i wykorzystania wodoru. Towarzyszy mu powstawanie licznych krajowych i regionalnych polityk i strategii. Jego siłą napędową są przemiany w polityce energetycznej i klimatycznej skutkujące odejściem od paliw konwencjonalnych na rzecz rozwiązań niskoemisyjnych. Wodór może odegrać istotną rolę w procesie dekarbonizacji, będącym obecnie centralną częścią globalnych i europejskich wysiłków w dziedzinie energii, koniecznym dla osiągnięcia celów Porozumienia Paryskiego.

Wodór jest najprostszym, a także najbardziej obfitym, pierwiastkiem we wszechświecie, stanowi około 75% całej jego masy. To pierwszy pierwiastek w układzie okresowym  
i składa się tylko z jednego protonu i jednego elektronu. W swoim normalnym stanie gazowym jest bezbarwny, bezwonny i bez smaku. Ważną zaletą w zakresie zrównoważonego rozwoju jest to, że wodór spala się w bardzo czysty sposób.

Tekst: D. Kozik

Fot. A. Magda

Biuro Prasowe UMWP