O tym, co wpływa na strategiczną autonomię Europy oraz dlaczego Unia Europejska powinna być silna i samowystarczalna – mówił marszałek Władysław Ortyl podczas 148. sesji plenarnej Komitetu Regionów. Debata odbyła się w trybie online i była poświęcona sprawom ważnym dla władz samorządowych w kontekście perspektyw regionalnych i lokalnych. Marszałek zabrał również głos z okazji wręczenia nagrody im. Pawła Adamowicza - burmistrz Koloni Henriette Reker.
W swojej wypowiedzi podczas sesji Komitetu Regionów marszałek zwrócił uwagę na atuty funkcjonowania jednolitego rynku Unii Europejskiej, które szczególnie ujawniły się w dobie pandemii. Podkreślał, że zakłócenia w łańcuchach dostaw doprowadziły do niedoboru produktów o krytycznym znaczeniu dla gospodarki europejskiej.
Marszałek podkreślał znaczenie strategicznej autonomii dla bezpieczeństwa całej Wspólnoty:
W momencie, kiedy znajdujemy się w punkcie kulminacyjnym Konferencji na temat Przyszłości Europy, bardzo istotnym wątkiem jest zagadnienie autonomii strategicznej Unii Europejskiej. Opiera się ona przede wszystkim na zbudowaniu odporności Unii na presję z zewnątrz – zarówno ze strony Stanów Zjednoczonych, jak i przede wszystkim państw niedemokratycznych, jak Chiny czy Rosja – podkreślał.
Marszałek zaprezentował swoje stanowisko na temat tego, jakie sektory powinna obejmować autonomia strategiczna. Powołał się na wypowiedź przewodniczącego Rady Europejskiej Charles’a Michel’a: „Strategiczna autonomia Europy to główny cel dla naszego pokolenia” – który określił zasadniczy cel Unii Europejskiej, będący podstawą Europejskiego planu odbudowy.
Komisja Europejska rzeczywiście wielokrotnie podkreślała, że autonomia strategiczna UE powinna obejmować różne sektory, od gospodarki po bezpieczeństwo. Pamiętajmy też o sprawach społecznych – mówił marszałek Ortyl.
Marszałek podkreślał, że przedstawia swoje stanowisko z perspektywy marszałka województwa, a więc szefa regionu.
Po pierwsze chciałbym zwrócić uwagę na uzależnienie Unii Europejskiej od importu surowców. To jest ograniczenie wynikające z wydobycia i obróbki surowców na terenie Unii. Bardzo też żałuję, że Unia Europejska porzuciła projekt budowania unii energetycznej czyli własnej, niezależnej energetyki niezależności energetycznej – mówił marszałek.
Marszałek podkreślał, że zamiast budować swoją własna niezależność energetyczną kraje członkowskie rozwijają bilateralną współpracę z krajami niedemokratycznymi, często nie zważając na bezpieczeństwo swoich sąsiadów.
Sztandarowym przykładem jest Nord Stream 2. Jest to projekt szkodliwy co do bezpieczeństwa i co do dyktatu cenowego. Dziś już o tym wiemy. Ostrzeżeń w tej sprawie było wiele. Ale czy słuchaliśmy? Niekoniecznie – komentował marszałek Ortyl.
Dalej marszałek mówił, że w Komitecie Regionów w przeszłości działała grupa międzyregionalna dotycząca budowy gazociągu Nord Stream 2, która omawiała ten niekorzystny wpływ bezpieczeństwo Europy.
Kolejnym elementem wpływającym na wzmocnienie Strategicznej autonomii UE powinna być w ocenie marszałka przebudowa łańcuchów dostaw. Fakt ten według niego wymaga wyraźnego stawiania na produkcję krajową zamiast importu dóbr spoza Europy:
To jest konieczność, bo to są także miejsca pracy - powiedział.
Kolejnym elementem mającym wpływ na budowanie europejskiej autonomii mają inteligentne specjalizacje. Marszałek uważa, że należy dążyć do tego, aby Unia Europejska zachęcała regiony do inwestycji w tym obszarze. Cyfryzacja to kolejny według marszałka sektor ważny dla europejskiej autonomii i stanowiący o bezpieczeństwie Unii Europejskiej, w tym o cyberbezpieczeństwie.
Na zakończenie marszałek zwrócił uwagę na jeszcze jeden ważny aspekt, jakim jest demografia:
Aby pozostać konkurencyjnym i w większej mierze niezależnym od reszty świata, powinniśmy dalej inwestować w rozwijanie naszych systemów społecznych umożliwiających młodym ludziom zakładanie rodzin i wymieniać się dobrymi praktykami w tym zakresie. Europa będzie bezpieczna i konkurencyjna wyłącznie wtedy, gdy motorem napędowym naszej gospodarki będą młodzi i zdolni, a przecież takich w Europie nie brakuje – zakończył swoją wypowiedź.
Marszałek Władysław Ortyl zabrał również głos z okazji wręczenia nagrody im. Pawła Adamowicza. Nagrodę w tym roku otrzymała stojąca na czele miasta Kolonia Henriette Reker. Wyróżnienie zostało przyznane wspólnie przez miasto Gdańsk, na którego czele przez 20 lat stał Paweł Adamowicz, Międzynarodową Sieć Miast Schronienia (ICORN) oraz Europejski Komitet Regionów, którego nieżyjący prezydent był członkiem.
W swoim wystąpieniu marszałek powiedział:
Tragedia do jakiej doszło w Gdańsku nie powinna się nigdy wydarzyć.
Marszałek przywołał jednocześnie inną podobną sytuację, która miała miejsce kilka lat wcześniej w Polsce:
Kilka lat przed zabójstwem Pawła Adamowicza doszło do podobnego haniebnego morderstwa, kiedy to do łódzkiego biura wtargnął uzbrojony mężczyzna i zastrzelił asystenta ówczesnego Europosła, a dzisiaj Komisarza Europejskiego, Pana Janusza Wojciechowskiego. To wydarzenie powinno być dla nas wtedy sygnałem ostrzegawczym, który zapobiegłby wydarzeniom mającym miejsce później w Gdańsku – mówił marszałek.
Władysław Ortyl zwrócił uwagę na to, że nie możemy godzić się na agresję i przemoc w życiu publicznym:
Ludzkie życie jest największą, najcenniejszą wartością, którą zawsze należy chronić – mówił.
Marszałek jednocześnie przypomniał, że Paweł Adamowicz był aktywnym Członkiem Komitetu Regionów i bliskie mu były sprawy związane z rozwijaniem współpracy w ramach Partnerstwa Wschodniego. Marszałek przypomniał przy okazji, że pogłębianie współpracy na szczeblu samorządowym z naszymi wschodnimi sąsiadami, przede wszystkim z Ukrainą, ale także Gruzją czy Armenią, jest ideą, którą powinniśmy stale podtrzymywać:
Ta idea ma też swoje szczególne znaczenie na początku roku 2022, w momencie historycznym w którym znajdujemy się w tej chwili. Gdy Kreml próbuje przemodelować strefę wpływów w Europie i po raz kolejny gromadzi swoje wojska na granicy z Ukrainą, powinniśmy upominać się w sposób szczególny o Unię Europejską solidarną z jej sąsiadami – mówił marszałek.
Tekst: Daniel Kozik
Zrzuty: Anna Magda
Biuro Prasowe UMWP
