Zaczynamy innowacyjny projekt. Wiele innych obszarów zechce z pewnością skorzystać z naszych doświadczeń - mówił marszałek Władysław Ortyl w urzędzie marszałkowskim w Rzeszowie, w czasie uroczystości podpisania umowy z Bankiem Światowym.
Międzynarodowi eksperci tej instytucji będą doradzać Samorządowi Województwa Podkarpackiego w przygotowaniu strategii rozwoju przestrzennego Rzeszowskiego Obszaru Funkcjonalnego. Właśnie taki jest cel umowy podpisanej w Rzeszowie przez przedstawiciela Banku Światowego na Polskę i kraje bałtyckie Marcusa Heinza z marszałkiem województwa podkarpackiego Władysławem Ortylem. Swój podpis pod dokumentem złożyła także wicemarszałek województwa Ewa Draus. Umowa z Bankiem Światowym opiewa na prawie 2 mln złotych.
Cieszymy się bardzo, że ten projekt będzie miał miejsce. Uczestniczymy w przygotowaniu dobrej praktyki, działania, którego efekty będą mogły służyć jako modelowe rozwiązanie, które będzie mógł zostać wykorzystane w innych miejscach. Ten projekt pozwoli na uporządkowanie przestrzeni, poprawiając funkcjonalność stolicy regionu, tak aby różne funkcje, które spełnia miasto będące stolicą, zostały zracjonalizowane i zaplanowane, aby nie powielać ich – powiedział marszałek Władysław Ortyl.
W uroczystości uczestniczyli także sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak, wojewoda Ewa Leniart, wicemarszałek województwa Ewa Draus oraz przedstawiciele Rzeszowskiego Obszaru Funkcjonalnego.
Podkarpacie przyciąga wielu inwestorów, rozwijając skrzydła poprzez miedzy innymi lotnictwo. Rzeszów to prawdziwa lokomotywa wzrostu południowej Polski. Nasze doświadczenie podpowiada jednak, że aby aglomeracja mogła nadal rozwijać się w szybkim tempie, potrzeba mądrego planowania przestrzennego i dobrej współpracy pomiędzy sąsiadującymi miejscowościami, w zakresie planowania nowej infrastruktury czy zarządzania zasobami naturalnymi. Tylko dzięki takiemu współdziałaniu możliwe będzie konkurowanie z innymi obszarami funkcjonalnymi, zarówno w Polsce, jak i za granicą, czy to w zakresie pozyskiwania nowych firm, czy przyciągania mieszkańców” – mówi Marcus Heinz, przedstawiciel Banku Światowego na Polskę i kraje bałtyckie.
Tą umową podsumowujemy pewnie etap prac, który doprowadza nas do tego innowacyjnego, pilotażowego rozwiązania. Województwo podkarpackie będzie w ten sposób prekursorem planowania przestrzennego, w pilotażowym ale tez innowacyjnym przedsięwzięciu, które pokazuje jak mogą współpracować ze sobą gminy. Chcemy, aby ten masterplan był inspiracją dla innych ośrodków skupiających współdziałające sobą gminy - podkreślała sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak
Podczas rocznej współpracy eksperci pomogą aglomeracji Rzeszowa lepiej przygotować się do dalszego dynamicznego rozwoju, któremu towarzyszyć będzie podnoszenie jakości życia mieszkańców oraz nowe inwestycje, między innymi z obszaru zielonej gospodarki. Rzeszów wraz z okolicznymi miejscowościami wchodzącymi w skład tak zwanego Rzeszowskiego Obszaru Funkcjonalnego to jedna z najszybciej rozwijających się aglomeracji w Polsce.
Bez współpracy w ramach ROF, gdzie funkcjonuje aż 13 samorządów nie udałoby się tego projektu realizować. To pokazuje wagę dobrej współpracy i budowania wspólnoty – podkreślał marszałek Władysław Ortyl.
Dzięki licznym projektom infrastrukturalnym, inwestycjom w poprawę kapitału ludzkiego oraz przyjaznym warunkom dla rozwoju biznesu, obszar położony w sercu Podkarpacia przyciąga nowych mieszkańców i tworzy miejsca pracy. Województwo finansuje również działalność badawczo-rozwojową, czego przykładem jest powołanie dzięki rekomendacji Banku Światowego w ramach zakończonego już projektu „Regiony Rozwijające się” (Catching-up Regions) Podkarpackiego Centrum Innowacji.
W ramach nowego projektu eksperci Banku, w ścisłej współpracy z lokalnymi partnerami, będą między innymi pomagali zbierać i analizować dane dotyczące rozwoju przestrzennego Rzeszowskiego Obszaru Funkcjonalnego, identyfikować obszary dla inwestycji o strategicznym znaczeniu, określać potrzeby inwestycyjne i potencjalne źródła finansowania. W czasie realizacji prac planowane są szeroko zakrojone konsultacje z gminami i miastami wchodzącymi w skład Rzeszowskiego Obszaru Funkcjonalnego.
Cieszę się, że taka inicjatywa jest realizowana przez Zarząd Województwa Podkarpackiego. Powstanie takiej strategii będzie miało wpływ na politykę planowania przestrzeni miasta Rzeszowa i całego obszaru funkcjonalnego – mówiła wojewoda podkarpacki Ewa Leniart – Brak skutecznego powiązania planów rozwojowo-społecznych z procedurami planowania przestrzennego – taka diagnoza wypłynęła z opracowań w ramach Catching up Regions. Efektem to niestety niejednokrotnie chaos przestrzenny, rozlewanie się zabudowy, wyzbywanie się zasobów ziemi, ale także niestałość czynionych w ramach ROF ustaleń czy nawet konflikty – podkreślała wojewoda - Obszar nie może się rozwijać w sposób nieskoordynowany i bez zaangażowania mieszkańców, którzy maja pełne prawo w tym procesie uczestniczyć.
Opracowana Strategia Przestrzenna ROF będzie dokumentem o charakterze strategicznym. Ma ona kreować politykę planowania przestrzennego obszaru, uwzględniając założenia wypracowane na podstawie analiz przeprowadzonych przez Bank Światowy. Jest to kluczowy cel projektu zatytułowanego „Zintegrowany i uspołeczniony model planowania przestrzennego poprzez opracowanie Strategii Przestrzennej Rzeszowskiego Obszaru Funkcjonalnego”. Projekt realizowany jest wspólnie przez Województwo Podkarpackie w partnerstwie z 13 gminami tworzącymi Rzeszowski Obszar Funkcjonalny oraz Stowarzyszeniem Rzeszowskiego Obszaru Funkcjonalnego. Ma on charakter pilotażowy i wspófinansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach PO WER. 2014-2020. Wartość projektu to ponad 5,3 mln złotych w tym dofinansowanie UE to nieco ponad 5 mln złotych. W przyszłości planowane jest stworzenie aktualizacji strategii lub opracowanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego a także studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego na terenie ROF.
Chcemy stworzyć dobre narzędzie we współpracy z Bankiem Światowym, wykorzystując jego doświadczenia, aby móc dobrze zarządzać przestrzenią, móc odpowiedzieć na oczekiwania mieszkańców, którzy oczekują życia w dobrej funkcjonalnej przestrzeni, spójnej z rozwojem obszaru, ale jednocześnie dającej szansę życia w towarzystwie zieleni, czystej wody i czystego powietrza – zaznaczyła wicemarszałek Ewa Draus, która nadzorować będzie powstawanie strategii.
Projekt realizowany dla województwa podkarpackiego wpisuje się w strategię Banku Światowego dla Polski, której jednym z priorytetów jest wsparcie regionów rozwijających się poprzez budowę i wzmacnianie obszarów funkcjonalnych.
Bank Światowy jest międzynarodową instytucją finansową, której misją jest ograniczanie ubóstwa i wspieranie zrównoważonego rozwoju. Działając w ponad stu krajach udziela preferencyjnych kredytów na różnego rodzaju inwestycje i reformy w sferze infrastruktury, administracji publicznej, sektora finansowego, zdrowia i innych. Bank wspiera również kraje poprzez projekty doradcze i analityczne.
Polska jest członkiem Banku Światowego od 1986 r. Od 1990 roku BŚ jest jedną z najważniejszych organizacji wspierających rozwój Polski. W sumie udzielił Polsce pożyczek o wartości 16 miliardów dolarów oraz zrealizował szereg projektów analitycznych w zakresie m.in. finansów publicznych, warunków prowadzenia działalności gospodarczej, reform rynku pracy, infrastruktury czy zdrowia. Do kluczowych projektów realizowanych obecnie przez Bank Światowy w Polsce należą między innymi projekty przeciwpowodziowe na Odrze i Wiśle, wspieranie słabiej rozwiniętych regionów Polski, działania na rzecz czystego powietrza i reform w systemie ochrony zdrowia.
Aleksandra Gorzelak – Nieduży
Foto Anna Magda
Video Mateusz Romankiewicz