Komisja Europejska przyjęła zmienione wytyczne UE w sprawie regionalnej pomocy państwa („wytyczne w sprawie pomocy regionalnej”). Jest to zbiór zasad, na podstawie których państwa członkowskie mogą przyznawać przedsiębiorstwom pomoc państwa, aby wspierać rozwój gospodarczy obszarów UE znajdujących się w niekorzystnym położeniu, i które gwarantują państwom członkowskim równe warunki działania. Zmienione wytyczne wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2022 r.
Wytyczne w sprawie regionalnej pomocy państwa są pierwszym zbiorem zasad pomocy państwa, które zostały zmienione po ogłoszeniu Europejskiego Zielonego Ładu oraz europejskiej strategii przemysłowej i europejskiej strategii cyfrowej.
Pomoc regionalna jest ważnym instrumentem wykorzystywanym przez państwa członkowskie w celu pobudzania rozwoju regionalnego. Komisja przyjęła zmienione wytyczne w sprawie regionalnej pomocy państwa w następstwie oceny obowiązujących przepisów przeprowadzonej w 2019 r. oraz szeroko zakrojonych konsultacji ze wszystkimi zainteresowanymi stronami na temat projektu tekstu. W konsultacjach uczestniczyły państwa członkowskie, władze regionalne i lokalne, stowarzyszenia przedsiębiorców, grupy interesów, przedsiębiorstwa i obywatele.
W zmienionych wytycznych w sprawie pomocy regionalnej wprowadzono szereg ukierunkowanych uproszczeń i dostosowań w celu uwzględnienia doświadczeń zdobytych podczas stosowania poprzednich przepisów, a także w celu uwzględnienia nowych priorytetów politycznych związanych z Europejskim Zielonym Ładem oraz europejską strategią przemysłową i europejską strategią cyfrową. Główne elementy zmienionych wytycznych to:
- Zwiększenie łącznego odsetka ludności na obszarach kwalifikujących się do pomocy regionalnej do 48 proc. ludności UE (wcześniej 47 proc.) oraz aktualizacja wykazu obszarów „a” objętych pomocą i wstępnie określonych obszarów „c” w oparciu o najnowsze dostępne dane statystyczne Eurostatu dotyczące PKB (2016–2018) i bezrobocia (2017-2019). Kryteria przydziału w odniesieniu do obszarów objętych pomocą, które sprawdziły się w poprzednim okresie, pozostały niezmienione. Jednocześnie państwa członkowskie będą miały większą elastyczność w wyznaczeniu tzw. nieokreślonych z góry obszarów „c” w mapach: oprócz już obowiązujących kryteriów Komisja wprowadziła uproszczenie, które umożliwi państwom członkowskim łatwe kwalifikowanie nieokreślonych z góry obszarów „c” jako obszarów sprawiedliwej transformacji, które stoją w obliczu szczególnych wyzwań związanych z transformacją.
- Zwiększenie maksymalnej intensywności pomocy służące wspieraniu celów Europejskiego Zielonego Ładu i strategii cyfrowej poprzez umożliwienia stosowanie dodatkowych zachęt doinwestowania na obszarach UE znajdujących się w niekorzystnym położeniu. Ponadto wytyczne przewidują kilka premii w zakresie intensywności pomocy: (i) dla regionów najbardziej oddalonych, (ii) dla obszarów przygranicznych, (iii) dla obszarów sprawiedliwej transformacji na obszarach znajdujących się na najmniej uprzywilejowanych obszarach oraz (iv) dla obszarów, na których ubywa ludności. W przypadku małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) również utrzymano wyższe maksymalne poziomy intensywności pomocy niż w przypadku dużych przedsiębiorstw.
- Ważność map pomocy regionalnej na lata 2022–2027 oraz przegląd śródokresowy przewidziany na 2023 r. na podstawie zaktualizowanych danych statystycznych w celu odzwierciedlenia ostatnich zmian gospodarczych i umożliwienia regionom wyjścia z kryzysu.
- Ogólne uproszczenie struktury wytycznych, doprecyzowanie niektórych definicji i terminologii oraz pewne ukierunkowane zmiany w świetle Europejskiego Zielonego Ładu oraz strategii przemysłowej i cyfrowej UE. Na przykład zaktualizowano zakres sektorowy wytycznych, jak również kryteria stosowane podczas analizy pozytywnego wpływu pomocy w zestawieniu z jej negatywnym wpływem na konkurencję i wymianę handlową. Ocena ta może obecnie również uwzględniać inne pozytywne i negatywne skutki, takie jak znaczny wkład w transformację ekologiczną i cyfrową lub niektóre powiązane negatywne skutki zewnętrzne
Zmienione wytyczne w sprawie pomocy regionalnej wejdą w życie w dniu 1 stycznia 2022 r., co da państwom członkowskim czas na przygotowanie map pomocy regionalnej. Państwa członkowskie mogą teraz zgłaszać Komisji swoje przyszłe mapy pomocy regionalnej, które będą zatwierdzane w drodze indywidualnych decyzji.
